آنچه باید درباره بیماری کبد چرب غیر الکلی بدانید

در این مقاله قصد داریم در رابطه با موضوع بیماری کبد چرب غیر الکلی مطالبی را بیان کنیم. به این نکته توجه داشته باشید که بیماری های مخصوص کبد، به خصوص بیماری کبد چرب در سال های اخیر بسیار شایع بوده است و تعداد بسیاری از افراد به این بیماری مبتلا می شوند.

نقش کبد در سلامت بدن

کبد نقش مهمی در سوخت و ساز و متابولیسم بدن بر عهده خواهد داشت.

یکی از مهم ترین وظایفی که کبد بر عهده دارد، تولید صفرا می باشد. در قسمت زیرین کیسه صفرا به کبد متصل شده است و اگر کیسه صفرا وجود نداشته باشد، چربی هایی که ما مصرف می کنیم راهی برای تجزیه ندارند و همانطور دفع خواهند شد، این در حالی است که برای سلامت بدن ما مصرف چربی هم مانند دیگر مواد غذایی ضروری است و نباید نسبت به آن بی توجه بود، پس با توجه به این مطالب می توان به این نتیجه پی برد که کبد چه نقشی در بدن ما ایفا می کند.

بیماری کبد چرب غیر الکلی

زمانی بیماری کبد چرب غیر الکلی اتفاق می افتد که چربی اضافی در کبد وجود داشته باشد (یعنی بیش از 5 تا 10 درصد وزن کبد را چربی تشکیل دهد.) اوایل، ممکن است شاهد علامتی نباشیم، اما ممکن است سبب آسیب مداوم کبد و مسائل جدی تر شود. این بیماری معمولا همراه با چاقی، فشار خون بالا، دیابت و کلسترول بالا ایجاد می‌شود.

بسیاری از افراد مبتلا نمی دانند که درگیر این  مبتلا هستند. آنها ممکن است در طی آزمایشات روتین متوجه بیماری دیگری شوند یا اینکه پزشک آزمایش را به دلیل عوامل خطر توصیه می کند.

توجه داشته باشید که کبد به سادگی می تواند آسیب ها وارد شده به سلول های خود را ترمیم کند، اما گاهی این سلول ها به دلیل های مختلفی آسیب می بینند و دیگر کبد قادر به ترمیم آن ها نخواهد بود. در مواردی کبد دیگر توانایی تولید صفرا را ندارد و در این حالت هم بدن با بیماری رو به رو خواهد شد.

الکل، داروهای شیمیایی، غذاهای چرب و غیر سالم به میزان بسیار بالایی مصرف شود، کبد قادر به تجزیه همه این مواد نخواهد بود این موضوع باعث می شود که سلول های آن آسیب ببینند.

به این موضوع توجه داشته باشید که گاهی بیماری های دیگر و ویروس های دیگری هم باعث آسیب به بافت کبد خواهند شد. به عنوان مثال بیماری هپاتیت از آن دسته از بیماری هایی است که باعث آسیب رساندن به سلول های کبدی می شود، پس علت آسیب به سلول های کبدی را می توان در این مورد هم دانست.

علائم بیماری کبد چرب غیر الکلی

اگر تجمع چربی ادامه پیدا کند، التهاب در کبد ایجاد می شود. با گذشت زمان، 10 تا 25 درصد از افرادِ مبتلا، دچار اسکار می شوند که به عنوان سیروز و نارسایی کبد شناخته می شود.

معمولاً علائمی در مراحل اولیه وجود ندارد. احتمالاً متوجه نخواهید شد که به آن مبتلا هستید، مگر اینکه در طی آزمایشاتی که به دلیل دیگری انجام شده است، تشخیص داده شود.

گاهی اوقات، افراد مبتلا ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:

درد مبهم یا دردناک سمت راست بالای شکم (سمت راست پایین دنده ها)
خستگی مفرط
کاهش وزن غیر قابل توضیح
ضعف

اگر سیروز (گرید 4 کبد چرب) ایجاد شود، می توانید علائم شدیدتری مانند زردی پوست و سفیدی چشم (یرقان)، خارش پوست، و تورم در پاها، مچ پا، پاها یا شکم داشته باشید.

مراحل بیماری کبد چرب غیر الکلی

این بیماری در 4 مرحله اصلی پیش می‌رود:

اکثر مردم در مرحله اول هستند، بدون اینکه متوجه باشند و نهایتا تعداد کمی از موارد اگر متوجه نباشند و تشخیص داده نشود می‌تواند پیشرفت کند و در نهایت منجر به آسیب کبدی شود.

کبد چرب ساده

تجمع تا حد زیادی بی ضرر چربی در سلول های کبد که ممکن است تنها در طی آزمایش هایی که به دلیل دیگری انجام می شود تشخیص داده شود.

استئاتوهپاتیت غیر الکلی

شکل جدی‌تری است، که در آن کبد ملتهب شده است.

فیبروز

جایی که التهاب مداوم باعث ایجاد بافت اسکار در اطراف کبد و رگ‌های خونی مجاور می‌شود، اما کبد همچنان قادر به عملکرد طبیعی است.

سیروز

شدیدترین مرحله است که پس از سالها التهاب رخ می دهد، جایی که کبد منقبض می شود و زخم و توده می شود. این آسیب دائمی است و می تواند منجر به نارسایی کبد (جایی که کبد شما به درستی کار نمی کند) و سرطان کبد منجر شود.

ممکن است سالها طول بکشد تا فیبروز یا سیروز ایجاد شود. ایجاد تغییرات در سبک زندگی برای جلوگیری از بدتر شدن وضعیت بسیار مهم است.

آیا شما در خطر ابتلا به این بیماری هستید؟

شما در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارید اگر:

• چاق هستید یا اضافه وزن دارید (به خصوص اگر چربی زیادی در اطراف کمر خود دارید (شکل بدنی شبیه سیب))
• درگیر دیابت نوع 2 هستیدشرایطی دارید که بر نحوه استفاده بدن از انسولین تأثیر می گذارد
• مبتلا به سندرم متابولیک (ترکیبی از دیابت، فشار خون بالا و چاقی) هستید
• مقاومت به انسولین مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک هستید
• تیروئید کم کار دارید
• فشار خون بالا دارید
• کلسترول بالا دارید
• بالای 50 سال دارید
• سیگار می‌کشید

با این حال این بیماری در افراد بدون هیچ یک از این موارد بالا، از جمله خردسالان، تشخیص داده شده است.

اگرچه این بیماری بسیار شبیه به بیماری کبدی مرتبط با الکل است، اما در اثر نوشیدن بیش از حد الکل ایجاد نمی شود.

درمان بیماری کبد چرب غیر الکلی

اکثر افراد مبتلا به کبد چرب غیر الکلی هیچ مشکل جدی نخواهند داشت؛ اما اگر این بیماری در شما تشخیص داده شد، خوب است که اقداماتی را برای جلوگیری از بدتر شدن آن انجام دهید.

داروها

در حال حاضر هیچ داروی خاصی برای این مسئله وجود ندارد، اما انتخاب سبک زندگی سالم می تواند کمک کننده باشد. البته برای شرایط مرتبط (فشار خون بالا، دیابت و کلسترول) یا عوارض، درمان توصیه شود.

پیوند کبد

اگر به سیروز شدید مبتلا شوید و کبدتان به درستی کار نکند، ممکن است لازم باشد در لیست انتظار پیوند کبد قرار بگیرید.

یا ممکن است پیوند با برداشتن بخشی از کبد از اهداکننده زنده امکان پذیر باشد.

از آنجایی که کبد می تواند خود را بازسازی کند، هم بخش پیوند شده و هم بخش باقیمانده از کبد اهدا کننده می توانند دوباره به اندازه طبیعی رشد کنند.