
در مقاله اول در رابطه با بیماری سیروز کبدی، درباره علائم، خطرات و راه های پیشگیری آن نوشتیم. در این مقاله ابتدا در مورد روش های تشخیص و آزمایش های مرتبط آن، مانند آزمایش خون صحبت کرده ایم و در مرحله بعد 3 روش درمان سیروز کبدی را توضیح داده و راه های کنترل بیشتر نشدن آسیب کبد را بررسی نموده ایم. همراه ما باشید.
تشخیص بیماری سیروز کبدی
افراد مبتلا به سیروز کبدی در مراحل اولیه معمولاً علائمی ندارند. در این افراد در اغلب موارد، تشخیص سیروز ابتدا با آزمایش خون معمولی یا معاینه انجام میشود. برای کمک به تأیید این تشخیص، معمولاً ترکیبی از آزمایش ها و تصویربرداری صورت میگیرد.
در تشخیص سیروز کبدی چه آزمایش هایی کاربرد دارد؟
پزشک مربوطه ممکن است یک یا چند آزمایش تجویز کند تا اختلال احتمالی در کبد را نشان دهند. ادر ادامه به بررسی این آزمایش ها میپردازیم:
-
علائم سیروز کبدی در آزمایش خون
پزشک شما ممکن است آزمایش خون را برای بررسی علائم عدم عملکرد مناسب کبد، مانند بیلی روبین اضافی و همچنین برخی از آنزیمهای خاص که آسیب کبدی را نشان میدهند، بررسی کند. برای ارزیابی عملکرد کلیه، خون شما از نظر میزان کراتینین بررسی میشود. همچنین بیمار از نظر ویروسهای هپاتیت غربالگری شده و INR بیمار از نظر میزان توانایی لخته شدن خون بررسی میشود.بر اساس نتایج آزمایش خون، پزشک ممکن است بتواند علت اصلی سیروز را تشخیص دهد. وی همچنین میتواند با استفاده از آزمایش خون میزان جدی بودن بیماریتان را نیز تشخیص دهد.
-
بررسی نتیجه تصویربرداری از کبد
تصویربرداری از کبد به روش الاستوگرافی با تشدید مغناطیسی (MRE) ممکن است برای برخی از بیماران توصیه شود. این آزمایش تصویربرداری پیشرفته که غیرتهاجمی نیز میباشد، میزان سفتشدگی کبد را نشان میدهد. آزمایشات تصویربرداری دیگری مانند امآرآی، سیتی اسکن و سونوگرافی نیز ممکن است انجام شود. -
گرفتن نمونه بافتی یا بیوپسی
برای تشخیص سیروز کبدی، همیشه گرفتن نمونه بافتی (بیوپسی) نیاز نیست. با این حال، پزشک ممکن است از آن برای تشخیص شدت، میزان و علل آسیب کبدی استفاده کند. -
آزمایش های فالوآپ
اگر به سیروز مبتلا هستید، پزشک احتمالاً آزمایشهای تشخیصی برای کنترل پیشرفت علائم بیماری یا عوارض آن، به ویژه واریس مری و سرطان کبد، توصیه میکند. آزمایشات غیرتهاجمی به طور گستردهتری برای فالوآپ بیمار در دسترس هستند.

درمان سیروز کبدی
درمان سیروز کبدی به علت و میزان شدت آسیب کبدی بستگی دارد. اهداف درمان کاهش سرعت پیشرفت اسکارهای بافتی در کبد و پیشگیری یا درمان علائم و عوارض سیروز میباشد. ممکن است بیمار در صورت داشتن آسیبهای کبدی شدید برای درمان در بیمارستان بستری شود.
در ادامه با هم به بررسی سه روش اصلی درمان سیروز کبدی با توجه به میزان پیشروی آن می پردازیم:
1. درمان علل اصلی سیروز
در مراحل اولیه سیروز، ممکن است با درمان علت زمینهای، میزان آسیب کبدی را به حداقل برسانید. گزینههای درمانی عبارتنداز:
- درمان وابستگی به الکل. افراد مبتلا به سیروز ناشی از مصرف بیش از حد الکل باید سعی کنند مصرف الکل را ترک کنند. در صورتی که قطع مصرف الکل دشوار است، پزشک مربوطه ممکن است یک برنامه درمانی نیز برای ترک الکل تجویز کند. در صورتی که مبتلا به سیروز هستید، ترک الکل بسیار مهم است. زیرا هر مقدار الکلی که مصرف شود برای کبد سمی است.
- کاهش وزن. افراد مبتلا به سیروز کبدی ناشی از بیماری کبد چرب غیرالکلی ممکن است با کاهش وزن و کنترل قند خون زندگی سالمتری داشته باشند.
- داروهای کنترل هپاتیت. داروها ممکن است از آسیب بیشتر به سلولهای کبدی از طریق درمان این بیماری ناشی از ویروس هپاتیت B یا C جلوگیری کنند.
- داروهایی برای کنترل سایر علل و علائم سیروز. مصرف داروهای خاصی ممکن است پیشرفت انواع خاصی از سیروز کبدی را کند کنند. به عنوان مثال، برای افراد مبتلا به سیروز صفراوی اولیه که در مراحل اولیه تشخیص داده شده است، دارو ممکن است پیشرفت بیماری به سمت سیروز را به میزان قابل توجهی به تأخیر بیندازد.
سایر داروها میتوانند به بهبود علائم خاصی مانند خارش، خستگی و درد ناشی از سیروز کبدی کمک کنند. مکملهای غذایی نیز ممکن است برای مقابله با سو تغذیه ناشی از سیروز و جلوگیری از پوکی استخوان تجویز شوند.
2. درمان عوارض سیروز
پزشک شما برای درمان هرگونه عارضه سیروز ممکن است از روشهای درمانی خاصی استفاده کند؛ از جمله:
- تجمع مایع اضافی در بدن (ادم): یک رژیم غذایی فاقد سدیم و نمک و دارو برای پیشگیری از تجمع مایعات در بدن میتوانند به کنترل مایع و ادم کمک کنند. در صورت تجمع میزان مایع بیش از حد که نمیتوان با رژیم غذایی و مصرف دارو کنترل کرد، ممکن است از طریق روشهای خاصی مانند تخلیه مایعات یا جراحی، برای کاهش میزان مایعات اقدام کرد.
- فشار خون بالای ورید پورت: برخی از داروهای فشار خون ممکن است افزایش فشار در وریدهای خونرسانی کننده کبد را کنترل کرده و از خونریزی شدید جلوگیری کنند. متخصص مربوطه آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی را با فواصل زمانی منظم انجام داده و در این بررسیها به دنبال واریسی شدن رگهای مری یا معده میباشد که ممکن است در اثر عوامل مختلف خونریزی کنند.
در صورت ابتلا به واریس، احتمالاً به دارو نیاز خواهید داشت تا احتمال خونریزی را کاهش دهید. اگر نشانههایی از خونریزی واریس یا احتمال خونریزی دارید، ممکن است در موارد خاص و شدید به روشهای مداخلهای برای جلوگیری از خونریزی یا کاهش خطر خونریزی نیاز داشته باشید.
- عفونتها: ممکن است بیمار برای درمان عفونت آنتی بیوتیک یا سایر روشهای درمانی را دریافت کند. همچنین پزشک مربوطه ممکن است واکسیناسیون آنفلوانزا، ذات الریه و هپاتیت را توصیه کند.
- افزایش خطر ابتلا به سرطان کبد: پزشک احتمالاً آزمایشهای روتین خون و تست سونوگرافی را برای یافتن علائم سرطان کبد توصیه کند.
- انسفالوپاتی کبدی: ممکن است متخصص برای کمک به کاهش میزان جمع شدن سموم در خون به دلیل کاهش عملکرد طبیعی کبد، داروهایی برای بیمار تجویز کند.
3. جراحی پیوند کبد
در موارد خاصی از سیروز کبدی، زمانی که دیگر عملکرد کبد کامل متوقف میشود، پیوند کبد ممکن است تنها راه درمانی کبد باشد. پیوند کبد یک عمل جراحی است که کبد بیمار با یک کبد سالم از دهنده عضو فرد مرده یا بخشی از کبد دهنده عضو فرد زنده تعویض میشود. سیروز یکی از دلایل بسیار شایع پیوند کبد میباشد. از افراد کاندید پیوند کبد برای بررسی اینکه چه مقدار عمل پیش رو موفقیتآمیز خواهد بود، آزمایشهای بسیاری درخواست میشود.
براساس سوابق موجود، بیماران سیروز ناشی از مصرف الکل کاندیدهای مناسبی برای پیوند کبد نمیباشند؛ زیرا این احتمال وجود دارد که این افراد بعد از پیوند دوباره سراغ مصرف الکل بروند. مطالعات اخیر نشان داده است که میزان زنده ماندن و طول عمر افراد به دقت انتخاب شده با سیروز کبدی شدید ناشی از الکل، بعد از پیوند کبد با افراد دریافت کننده کبد دیگر که سیروز آنها به دلیل دیگر بیماریهای کبدی بوده، یکسان میباشد.
سبک زندگی و جلوگیری از آسیب بیشتر
در صورتی که سیروز کبدی دارید، به موارد زیر دقت کنید تا آسیبهای کبدی بیشتر نشوند:
- نوشیدن الکل را کنار بگذارید: در صورتی که سیروز در اثر مصرف مزمن الکل یا دیگر بیماریها به وجود بیاید، مصرف الکل را ترک کنید. مصرف الکل ممکن است باعث آسیبهای کبدی بیشتر شود.
- رژیم غذایی فاقد سدیم و نمک مصرف کنید: نمک اضافی باعث میشود که مایع در بدن تجمع پیدا کرده و تورم شکم و پاها بدتر شود. به جای نمک، از گیاهان به عنوان چاشنی استفاده شود. در صورت مصرف غذاهای آماده، غذاهای کم نمک را انتخاب کنید.
- غذاهای سالم بخورید: افراد مبتلا به سیروز ممکن است تجربه سو تغذیه را داشته باشند. برای مقابله با این حالت رژیم غذایی گیاهی شامل انواع میوهها و سبزیجات را استفاده کنید. به غیر از این مورد، پروتئین بدون چربی مانند حبوبات، مرغ یا ماهی را انتخاب کنید. از مصرف غذاهای دریایی خام خودداری کنید.
- از ابتلا به عفونت خودداری کنید: سیروز کبدی امکان مقابله با عفونت را سختتر میکند. با اجتناب از برخورد با افراد بیمار و شستن دست به طور مکرر از خود محافظت کنید. واکسنهای هپاتیت A، هپاتیت B، آنفلوانزا و پنومونی را دریافت کنید.
- از داروهای بدون نسخه به دقت استفاده کنید: سیروز فرآیند از بین بردن سمیت داروها در کبد را با مشکل مواجه میکند. به خاطر این موضوع، از پزشکتان قبل از مصرف هر دارویی، شامل داروهای بدون نسخه سوال بپرسید. از مصرف داروهایی مانند آسپرین، ایبوپروفن خودداری کنید. در صورتی که شما مبتلا به آسیب کبدی هستید، دکتر شما ممکن است به شما پیشنهاد کند که از مصرف آستامینوفن یا مصرف آن با دوز پایین برای تسکین دردتان خودداری کنید.
درمان سیروز کبدی در اصفهان
دکتر مهدی احمدیان، فوق تخصص بیماری های گوارشی و کبدی در اصفهان است. در صورتی که شما یا یکی از عزیزانتان از مشکلات گوارشی و کبدی رنج میبرید و ساکن اصفهان هستید، میتوانید جهت گرفتن وقت مشاوره برای تشخیص دقیق و انتخاب بهترین روش درمانی مناسب شما از راه های زیر اقدام نمایید:
شماره تماس: ۰۹۱۳۸۹۴۹۹۶۱
مراجعه حضوری: واقع در اصفهان، خیابان طیب، بعد از پمپ بنزین، طبقه دوم داروخانه دکتر تاجی
منبع مقاله: mayoclinic
